Niezłe ziółka

Termin "adoptogen" pochodzi od słowa "adaptacja", czyli przystosowanie. stosowanie. Rośliny te bowiem musiały przystosować się do skrajnie trudnych warunków, w których żyły. Wytworzyły w tym celu substancje chemiczne podnoszące ich odporność na czynniki zewnętrzne. Niektóre z tych roślin przenoszą te właściwości do organizmów zjadających je ludzi i zwierząt.

Do adaptogenów zaliczamy rośliny z całego świata, a najbardziej znane są: różeniec górski, żeń-szeń czy cytryniec chiński. Niezwykłe ich właściwości znane są już od wieków. Do stałej diety polskich husarzy walczących pod Wiedniem należała sałatka z różeńca górskiego. Wierzono, że czyniła ich bardziej walecznymi, wytrzymalszymi i dodawała odwagi. Rośliny adaptogenne były podawane też pilotom i pilotkom rosyjskich myśliwców podczas nocnych lotów w czasie drugiej wojny światowej, bo poprawiały ostrość widzenia w ciemności. Kosmonauci zaś dzięki tym ziołom lepiej przystosowywali się do nienaturalnego dla człowieka stanu nieważkości.

Jak działają adaptogeny?

Adaptogeny nie są lekami. Czyli nie zwalczają konkretnych objawów. Wspomagają natomiast i wzmacniają organizm do takie- go stopnia, że sam jest w stanie uporać się z dowolną chorobą. Mechanizm ten wyjaśnia dr Stephen fulder, profesor Uniwersytetu w Oxfordzie, autor wielu książek na temat medycyny naturalnej i ziołolecznictwa: „Stan zdrowia zależy od zdrowego funkcjonowania komórek. Kiedy komórki nie mogą funkcjonować właściwie, ulegają osłabieniu i uszkodzeniu. Organizm zaczyna się starzeć i cierpieć na liczne przypadłości. I tu właśnie adaptogeny mogą odegrać swoją wyjątkową rolę. Działają bowiem na poziomie komórkowym, docierając w tym samym czasie do każdej komórki ciała. Organizm zyskuje wtedy pełen dostęp do swojego potencjału, a działanie różnych organów i układów organizmu normalizuje się”.

Dzięki swoim właściwościom adaptogeny są potężną bronią przeciwko skutkom obecnego szybkiego i intensywnego stylu życia. Poprzez stres i natłok obowiązków jesteśmy przemęczeni, a do tego nasze organizmy są obciążane niefizjologicznym dla człowieka siedzącym trybem życia i niewłaściwą, często „śmieciową” dietą. Stajemy się osłabieni i rozkojarzeni. Często także zdarza się nam bez powodu popadać w apatię lub przygnębienie. Sięgamy zwykle wtedy po kawę, napoje energetyzujące czy suplementy. Tymczasem dużo lepszym rozwiązaniem dla stanu naszego umysłu i emocji byłoby skorzystanie z naturalnych i zdrowych adaptogenów roślinnych, czyli z mądrości natury.

Adaptogeny wzmacniają organizm i poprawiają jego wydajność. Jeśli są właściwie stosowane, nie pociągają za sobą takiego ryzyka jak środki dopingujące czy chemiczne wspomagacze. Nie można ich przedawkować. Przyjmowanie adaptogenów przydaje się szczególnie podczas uprawiania sportu (nawet po amatorsku), bo zwiększają siłę mięśni i ich wytrzymałość. Mają też działanie prozdrowotne: chronią wątrobę i mają działanie antytoksyczne. obniżają poziom cukru we krwi, więc mogą być stosowane w profilaktyce antycukrzycowej. Pokochają je z pewnością kobiety, bo skutecznie wspomagają odchudzanie przez zmniejszenie łaknienia cukrów. A apetyt na słodkości to przecież częsta przyczyna dietetycznych porażek. Adaptogeny spowalniają procesy starzenia, bo mają działania antyoksydacyjne, czyli zwalczają wolne rodniki. Ważną informacją dla płci obojga jest „miłosne” działanie niektórych z nich. Wiele jest bowiem afrodyzjakami. Przyjmowane regularnie skutecznie wzmacniają popęd płciowy i zapobiegają problemom z potencją lub oziębłością. Sporo nadziei adaptogeny budzą też wśród kosmetologów przygotowujących nowe receptury preparatów do pielęgnacji skóry.

Wykaz niektórych adaptogennych roślin i ich właściwości:

Aralia mandżurska - stymuluje układ nerwowy, pomaga w stanach nerwowego i fizycznego wyczerpania, wzmacnia serce, reguluje ciśnienie krwi, pomaga w leczeniu depresji, obniża poziom złego cholesterolu i cukru we krwi, zwiększa odporność organizmu, zwiększa siłę mięśni i wytrzymałość fizyczną, poprawia potencję (jest afrodyzjakiem)

Eleuterokok kolczasty - zwiększa odporność organizmu na niekorzystne warunki bytowe i środowiskowe, działa pobudzająco na centralny ośrodek nerwowy, zwiększa sprawność umysłową, zmniejsza senność, normalizuje ciśnienie krwi, pomaga obniżyć poziom cukru we krwi, poprawia wydolność fizyczną, minimalizuje zmęczenie, wzmacnia układ naczyniowo-sercowy

Cytryniec chiński- w medycynie chińskiej od tysięcy lat jest stosowany jako lek na długowieczność, usprawnia pracę mózgu, niweluje zmęczenie fizyczne i umysłowe, poprawia pamięć i koncentrację, zwiększa ostrość widzenia, podnosi odporność organizmu, regeneruje oraz chroni wątrobę, reguluje poziom cukru, zmniejsza napięcie spowodowane stresem, stymuluje do prawidłowej pracy centralny układ nerwowy

Różeniec górski - wzmacnia odporność, ma pozytywny wpływ na pamięć oraz procesy poznawcze (zapamiętywanie i uczenie się), ułatwia koncentrację, poprawia refleks, reguluje ciśnienie, poprawia ostrość słuchu i wzroku, pomaga przy problemach z układem krążenia, wspomaga leczenie schorzeń neurologicznych (choroby Parkinsona i Alzheimera)

Sierpnik koronowaty - poprawia funkcjonowanie układu nerwowego, stabilizuje poziom glukozy i insuliny we krwi, stymuluje procesy regeneracyjne wszystkich tkanek, powoduje wzrost masy mięśniowej i redukcję tkanki tłuszczowej, działa przeciwzapalnie, zmniejsza uczucie zmęczenia i apatii, poprawia siłę mięśni

Szczodrak krokoszowaty - usuwa reakcje alergiczne (zapalenie skóry, astmę), normalizuje aktywność układu hormonalnego, usprawnia pamięć i poprawia umiejętność logicznego myślenia, sprzyja koncentracji, stymuluje uczenie się i aktywność mózgu, jest stosowany jako profilaktyczny środek przy chronicznym zmęczeniu, przy problemach z krążeniem krwi, z potencją, zespołem napięcia przedmiesiączkowego, pobudza szybkie gojenie ran

Tarczyca bajkalska - działa przeciwalergicznie, przeciwastmatycznie, przeciwzapalnie i przeciwartretycznie, przeciwdziała miażdżycy i zakrzepom, ma działanie przeciwnowotworowe, ma właściowości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne